Gelezen: Frederic Laloux, Reinventing Organizations, Nelson Parker, 2014
Dit boek opent de blik voor nieuwe vormen van organiseren. De beloften van die nieuwe vormen van organiseren zijn zo groot dat het haast onontkoombaar is dat de nieuwe paradigma’s zich als een olievlek zullen verspreiden. Laloux laat zien waar het werkt, hoe het werkt en dat het werkt.
Oké, nu eerst de inhoud van het boek. Ik hou het kort, waarmee ik het boek wellicht geen recht doe, maar de rijkdom die ik niet beschrijf kunt u zelf ervaren als u het boek leest!
In dit boek schetst Laloux de ontwikkelingen van organisaties door de tijd heen. Hij kent daarbij kleuren toe aan bepaalde soorten organisaties/paradigma’s. In het navolgende schema worden de kleuren/paradigma’s toegelicht.
De verschillende paradigma’s staan niet per se volgtijdelijk tot elkaar in relatie. In onze maatschappij opereren organisaties met verschillende paradigma’s naast elkaar. Zelfs binnen één organisatie kunnen meerdere paradigma’s voorkomen, een hoofdkantoor kan bijvoorbeeld volgens een ander paradigma opereren dan de werkmaatschappijen. Wel kan je stellen dat ieder paradigma het voorgaande in zekere zin overstijgt. De problemen van het voorgaande paradigma worden opgelost (getranscendeerd, zegt Laloux) door het volgende.
De meeste aandacht gaat in het boek uit naar teal organisaties. Laloux heeft wereldwijd een aantal organisaties geïdentificeerd die anders dan volgens de andere, oudere paradigma’s werken. Eén daarvan is het Nederlandse Buurtzorg, terwijl ook het BSO van Eckart Wintzen (lees: Boekbespreking: "Notes" van Eckart Wintzen) de revue passeert. Vervolgens beschrijft hij de overeenkomende kenmerken van deze organisaties. Alles blijft wetenschappelijk verantwoord, al toont Laloux zich een duidelijke pleitbezorger voor teal. En dat is niet onlogisch. De beloften zijn groot. Meer heelheid, meer leiderschap (niet meer bij één of enkele topmensen), meer eigenaarschap, minder overheadkosten, betere resultaten, meer werkplezier. En dit lijstje is niet uitputtend!
Aan empowerment is vaak moeizaam invulling te geven in organisaties. De machtsstructuur staat echt empowerment meestal domweg in de weg. Het implementeren van zelfsturing is eigenlijk ook een contradictio in terminis. In teal organisaties ligt dat anders.
In Teal Organizations, people are not empowered by the good graces of other people. Empowerment is baked into the very fabric of the organization, into its structure, processes, and practices. Individuals need not fight for power. They simply have it.
Teal organisaties kennen geen managers, maar hanteren het principe van vergaand gedistribueerd leiderschap. Ze werken vanuit een richtinggevend hoger doel. Medewerkers zijn in hoge mate zelfstandig in de manier waarop zij hun rollen invulling geven. Zij kunnen al hun creativiteit en vaardigheden in hun rol kwijt en tonen, mede daardoor, een hoge mate van eigenaarschap ten aanzien van hun werk.
Teal organisaties zijn levende organismen, met een eigen doel (‘purpose’). De eigenaren of medewerkers (of hun tekenbevoegdheid) zijn niet de organisatie. De organisatie is binnen de wereld van teal een entiteit op zich.
Voor iedereen die niet anders kent dan één van de oude organisatievormen en/of wie geïnteresseerd is in andere wijzen van organiseren is dit een boek dat je gelezen moet hebben.
"Reinventing Organizations" bij bol.com
Boekbespreking: "Notes" van Eckart Wintzen
Dit blog is eerder op mijn oude blog geplaatst