Er zijn steeds meer mensen die manager worden zonder een “echt” vak te hebben geleerd. MBA’s en andere bedrijfskundige opleidingen leiden mensen op tot manager. Een onderwerp dat het verdient om er eens aandacht aan te besteden. Waar leidt dit fenomeen toe?

Vroeger kwamen managers uit de geledingen van de vakmensen. Zij kenden het metier. Zij wisten waar de organisatie voor stond, welk werk het bedrijf uitvoerde en welke mensen daarbij pasten. De selectie van nieuwe mensen deden zij op basis van hun vakmatige intuïtie. En dat slaagde vaak wonderwel.
Managers die het vak niet kennen en die wel verantwoordelijk zijn voor de selectie van nieuw personeel maken soms wonderbaarlijke keuzes bij het aannemen van nieuwe medewerkers. Velen onder u kunnen moeiteloos enkele voorbeelden voor ogen halen waarbij een nieuwe medewerker in de ogen van de vakmensen eigenlijk (nog) niet geschikt was voor de functie waarop hij werd aangenomen. Soms promoveren mensen, waarvan voor de collega’s duidelijk is dat dit echt (nog) niet gerechtvaardigd is.
Organisaties waarin niet materiedeskundige managers opereren worden zodoende steeds meer bemenst met ondeskundige medewerkers. In dergelijke organisaties moet desondanks geleverd worden wat verwacht wordt. Een methode om dat enigszins voor elkaar te krijgen is door de medewerkers gedetailleerd te instrueren bij hetgeen zij geacht worden te doen. Ze zijn ondeskundig dus moeten ze als ondeskundig behandeld worden. Helaas heeft dat als neveneffect dat de oude wel deskundige garde vervolgens met dezelfde instructies moet werken. Ook de deskundigen worden dus behandeld alsof zij ondeskundig zijn. Dat werkt nog desastreuzer als de instructies niet zijn opgesteld door deskundigen, maar door mensen die half iets van de materie afweten (en dat komt vaker voor dan u wellicht denkt!). Capabele mensen moeten opeens dingen gaan doen waarvan zij weten dat deze niet juist zijn. Dingen die niet het beste voor het bedrijf, de klant, het eindproduct zijn, dingen die soms zelfs zonder meer slecht zijn. Hun motivatie daalt, ze voelen zich niet meer serieus genomen. Bedrijven waar dit gebeurt zakken af naar middelmatigheid.
Hanteert een bedrijf veel interne procedures en voorschriften, dan is er waarschijnlijk sprake van niet-materiedeskundig management. Zo’n bedrijf is gedoemd tot middelmatigheid.

 

Dit blog is eerder op mijn oude blog geplaatst